معماری ایرانی

یکی از افتخاراتی که ما ایرانیان از هزاران سال پیش تاکنون داریم و به آن می بالیم معماری ماست که سبک و مدل اختصاصی خودش را دارد. اصول و المان های معماری ایرانی به حدی دقیق، شکوهمند و مهندسی شده هستند که در مقایسه با تکنولوژی های امروزی انجام آنها توسط معماران ایرانی هزاران سال پیش هنوز هم جای سؤال دارد. معماری ایرانی با همه جزئیات و اجزای خود به راستی که توانسته فرهنگ و هنر و خلاقیت مردم ایران زمین را به تصویر بکشد و حتی الهام بخش سبک های معماری مختلف باشد. حتما نمونه های شاهکار معماری ایرانی اسلامی را در مساجد و قبل از آن را در بناهای تاریخی مختلف دیده اید. بر همین اساس تصمیم گرفتیم تا به بررسی سبک شناسی معماری ایرانی بپردازیم، معماری که در آن زمان، شرایط اقلیمی هم در نظر می گرفتند. با گروه معماری آد همراه باشید.

معماری ایرانی چیست؟

طبق تعریف معماری ایرانی به سبکی گفته می شود که از 7000 سال پیش یعنی حتی قبل از ورود اسلام در ایران رواج داشته است. معماری ایرانی همانند سایر سبک های معماری تأثیر گرفته از و اثر گذاشته بر آداب و رسوم و عقاید و فرهنگ و طرز باور و نوع نگاه مردم دوران های مختلف بوده است. معماری ایرانی از سبک های ویژه معماری است که در تمام جهان آوازه آن پیچیده و حتی وقتی به آثار برجسته آرشیتکت های معروف ایران و جهان نگاه می اندازیم اثراتی از اصول و المان های آن می بینیم. بنابراین وقتی صحبت از معماری ایرانی اصیل می شود یک سبک معمولی نیست بلکه سبکی است که وسعت اثرگذاری آن به پهنای جهان است.

اصول معماری ایرانی

معماری ایرانی چگونه است و با چه اصولی پابرجاست؟ وقتی صحبت از چگونگی یک سبک معماری می شود ابتدا باید اصول آن را بررسی کنیم که پایه های طرز تفکر و عقاید پیاده سازی آن را بیان می کند. اصول معماری ایرانی شاخصه ها و خصوصیاتی هستند که به ما کمک می کند به راحتی آن را از سایر سبک های معماری تشخیص دهیم. اصول معماری خلاقانه ایرانی به شرح زیر هستند:

• درون گرایی

از اصول معماری ایرانی درون گرایی است که به عقیده معماران امروزی همان حفظ حریم خصوصی در معماری ایرانی است اما به شیوه شاهکارانه و خلاقانه که زیبایی آن هم قابل مقایسه با معماری مدرن امروزی نیست. درون گرایی در معماری ایرانی به کمک ایجاد بخش های مختلف در سرتاسر ساختمان و مسدود سازی دید مستقیم بوده و با ساخت یک هشتی بخش بیرونی خانه را از بخش داخلی جدا می ساختند. درون گرایی در سبک معماری ایرانی باعث شده تا خانه های مناطق گرم و خشک آب و هوای خنک و بهشتی داشته باشند. بخش های درونی تزیینات کمتری دارند و حتی در کاخ هایی که یک عمارت در میان باغ ساخته می شده، که نماد برون گرایی هستند، درون گرایی یک اصل رایج بوده است. این اصل در ساخت خانه ها، مساجد، کاروانسراها، حمام ها و مدارس به خوبی هویداست.

• کارکردگرایی

معماری زیبای ایرانی نه فقط بخاطر نوع ساخت و ساز بلکه بخاطر اندیشه و طرز تفکری که پشت آن است هم زیباست. در معماری ایرانی بر کارکرد گرایی یا ساخت فضاهایی که کاربرد و عملکرد خاصی دارند تأکید زیادی شده است بنابراین هیچ بخشی را نمی بینید که بدون هدف و صرفا بخاطر زیبایی ساخته شده باشد. این اصل در جهان امروز به تازگی در سبک مدرن نمود پیدا کرده، اصلی که هزاران سال پیش در معماری ایرانی بوده است.

• مردم محوری و رعایت تناسب

از مهمترین اصول معماری خلاقانه ایرانی این است که در طراحی و ساخت هر یک از بخش های ساختمان، به ساکنین آن خانه یا عمارت و یا مردم یک منطقه توجه ویژه ای شده است. به عنوان مثال ارتفاع طاقچه ها متناسب با قد افراد، پهنای دالان ها و ارتفاع آنها بسته به هیکل و قد افراد، ارتفاع پله ها متناسب با شیب و بلندی پاها و غیره در نظر گرفته می شدند

• بومی پذیری

از معماری قدیمی ایرانی گرفته تا الان یکی از اصول مهم این است که متریال ها با توجه به منابع موجود و براساس شرایط بومی و اقلیمی انتخاب می شوند. معماران ایرانی اسم این اصل مهم را خود بسندگی گذاشته اند. این کار نه تنها باعث می شد متریال ها و مصالح سریعتر فراهم شوند بلکه با محیط اطراف هم کاملا سازگار باشند.

• شناخت کامل مصالح

در مورد معماری ایرانی یکی از اصول بسیار مهم نیارش است که از آن به عنوان دانش فنی و تجربی کامل در خصوص پایداری و مصالح شناسی ساختمان است. همچنین در این سبک از معماری، پیمون را می بینید که همان اندازه های خرد و همسانی بودند که بسته به نیاز در قسمت های مختلف استفاده می شدند.

سبک های معماری ایرانی

سبک های معماری ایرانی در سه دسته قبل از اسلام، پس از اسلام و معماری ایرانی جدید یا همان مدرن قرار می گیرند. در ادامه به طور مختصر هر یک از سبک های معماری ایرانی را توضیح می دهیم:

• معماری ایرانی قبل از اسلام

سبک های معماری ایرانی در دوران قبل از اسلام در دو دسته سبک های پارسی و پارتی قرار می گیرند. سبک پارسی مربوط به دوره هخامنشیان است که نمونه هایی از آثار این معماری را می توان در پاسارگاد، تخت جمشید و چغازنبیل مشاهده کرد. این سبک از زمان هخامنشیان تا قرن 6 قبل از میلاد مسیح یعنی حمله اسکندر مقدونی را شامل می شود. سبک پارتی یکی دیگر از سبک های معماری ایرانی در قبل از اسلام است که در دوره اشکانیان یا پارت ها شروع شد. سبک پارتی ایرانی را با طرح و اندام های گوناگون، کاخ های پذیرایی، جفت سازی در عمارت ها و خانه های مسکونی و درون گرایی می شناسند.

• معماری ایرانی بعد از اسلام

سبک های معماری ایرانی در دوران پس از اسلام به ترتیب در چهار دسته خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی قرار می گیرند. سبک خراسانی بیشتر در اماکن مذهبی مثل مساجد به کار می رفت که الگوی تمامی آنها مسجد نبی اکرم (ص) در مدینه بود. این مسجد به شکل خشکه چینی و بدون ملات و با سنگ های لاشه نزدیکترین کوه (بومی گزینی) به اندازه ارتفاع قد بلندترین مرد هنگامی که دست ها را بلند کرده باشد ساخته شد. سقف شبستان با پوست چهارپایان ساخته بودند و سایبان هم برای جلوگیری از تابش مستقیم خورشید و از نخل خشک و درختان هم به عنوان ستون و تیر استفاده می شد. مساجد در سبک خراسانی در بخشی مربعی شکل با شبستان در جهت قبله ساخته می شدند. خلاصه اینکه مهمترین ویژگی سبک خراسانی از سبک های معماری ایرانی در دوران پس از اسلام، ساده گرایی است.

پس از آن سبک رازی پدید آمد که خصوصیات هر سه نوع سبک های معماری ایرانی قبل از خود را داشت. سبک رازی چون از شهر ری شروع شد به این نام معروف گردید. در سبک رازی طرح ها به فرم های دایره ای، شش گوشه و هشت گوشه، مربعی و مستطیلی بود و بناهای شبستانی به بناهای چهار ایوانی طاق و گنبدی تبدیل شدند و برای گنبدها نیز گونه های قوس دار نوک تیز استفاده شدند.

سپس سبک آذری شکل گرفت که قدمت آن به قرن 7 تا 10 هجری می رسد که ارگ علیشاه تبریز، مسجد گوهرشاد، مسجد بی بی خانم سمرقند و جالبتر از همه منارجنبان اصفهان طبق سبک آذری ساخته شده است. از ابتدای قرن 10 در دوران پس از اسلام هم سبک اصفهانی رواج یافت که از صفویه تا قاجاریه مورد استفاده قرار می گرفت. بناهای تاریخی چهلستون، عالی قاپو و مسجد امام یا شاه سابق نیز بر پایه همین سبک اصفهانی از سبک های معماری ایرانی ساخته شده اند. معماری معاصر هم که از دوره قاجار تا الان را شامل می شود.

• معماری ایرانی مدرن

معماری ایرانی جدید همین سبک معماری ایرانی مدرن است که از سال 1300 کم کم مطرح گردید و کلیه بافت ساختمان ها و جنبه های اجتماعی و اقتصادی را تحت تأثیر قرار داد. بر اساس همین سبک ایرانی مدرن بود که بناهای جدید مثل اداره ها، کارخانه ها، بانک ها، ایستگاه های راه آهن به وجود آمددند. معماری ایرانی مدرن که نوع جدید آن محسوب می شود را می توان به چهار بازه زمانی تقسیم کرد. بازه زمانی اول از عهد ناصری در سال 1251 تا پهلوی اول، بازه زمانی دوم از دوره پهلوی اول به تاریخ 1011 شمسی تا پهلوی دوم، بازه زمانی سوم از دوره پهلوی دوم و بازه زمانی چهارم تا دوران ظهور جمهوری اسلامی را شامل می گردد.

از جمله ویژگی های معماری ایرانی جدید باید به کاربرد زیاد آجر، نامتقارنی در نما، ورودی های مشخص، افزایش تعداد طبقات، بکارگیری نقوش هندسی، مجسمه ها و عناصر تزیینی، قوس بندی در بخش های مختلف با هدف تزییناتی و غیره اشاره نمود. بنابراین با توجه به اینکه معماری قدیمی ایرانی تا نوع جدید و مدرن هر یک ویژگی های خاص خودشان را دارند و با آنها شناخته می شوند طبیعی است که در هر دوره ویژگی خانه های خوب از نظر معماری هم متفاوت باشد.

عناصر و المان های معماری ایرانی

پس از شناخت کامل اصول و خصوصیات معماری ایرانی و انواع سبک های آن باید با عناصر معماری ایرانی هم آشنا شوید. در واقع شما برای اینکه بتوانید تشخیص دهید یک عمارت، خانه یا هر بنای دیگری براساس سبک ایرانی ساخته شده یا خیر هم باید اصول و ویژگی های سبک معماری ایرانی را بشناسید و هم عناصر و المان های آن را. در این بخش به طور کامل با این المان ها آشنا خواهید شد.

• ستاوند

ستاوند، ایوانی است که نقش فضای واسط دارد و از ستون آوندی شکلی که فقط از یک سمت باز است گرفته اند. ستاوند به جای اینکه بر روی دیوار قرار بگیرند بر روی ستون هستند. نمونه آن را در تالار صد ستون تخت جمشید می بینید که ورودی ها از 4 طرف بسته شده تا مسیر ورود مستقیم باشد و در گوشه ها قسمت های خدماتی قرار بگیرند.

• ایوان

از بدیهی ترین المان های معماری ایرانی باید به ایوان اشاره کرد. از لحاظ معماری، ایوان بخشی است که سه طرف آن را بسته اند و از یک طرف به بیرون راه دارد. سقف ایوان هم فقط به شکل طاق و قوس بوده که اختراع پارت ها محسوب می شود. ایوان ها همیشه دو تا دیوار باربر و یک دیوار اسپر دارد که اگر به گنبد خانه منتهی شود حذف خواهد شد. هدف از ساخت ایوان در معماری ایرانی، عمق دادن به حیاط و ویوها، کمتر کردن بار سقف، نشان دادن ارتفاع و عظمت و ابهت داخلی منزل و ساخت فضایی با رعایت سلسله مراتب است.

• تالار ستون دار

از عناصر معماری ایرانی ساخت تالارهایی با ده ها ستون است که از یک سمت یا هر دو سمت درب ورود و خروج دارند. تالارهای ستون دار برای برپایی تشکل های بزرگ و کوچک ساخته می شدند که در دوره هخامنشیان به اوج شکوه و مهندسی ساخت رسید.

• ستون آوند

از عناصر معماری ایرانی، ستون آوند است که در مابین فضاهای باز و بسته با آسمانه تخت و ردیفی از ستون ها ساخته می شود که سه طرف آن باز است.

• ایوان های منتهی به گنبد خانه یا شبستان ها

از دیگر المان های معماری ایرانی، ایوان هایی است که با یک درب به چهار طاقی گنبد دار منتهی می شدند که محراب و گنبد خانه عظمت پیدا می کردند و بدین طریق شکوه و عظمت بیشتری می یافتند. این نوع ایوان ها بیشتر در معماری ایرانی پس از اسلام رواج پیدا کردند و جهت قبله را تعیین می کردند. این عناصر، در دوران ساسانیان رونق عجیبی پیدا کردند و استفاده شدن آنها در بناهای مذهبی سابقه ای دیرینه از زمان سلجوقیان دارد.

• رواق

به فضاهای باریک و سرپوشیده و سلولی شکل رواق می گویند که همان فضای نیمه باز مساجد و شبستان ها با یک ردیف طاق است. رواق ها در معماری ایرانی برای تردد نیستند. رواق ها تک محور بوده و با تکرار شدن برخی بخش ها و مجسمه ها نمای خاصی ایجاد می کنند.

• بادگیر

از دیگر عناصر معماری ایرانی می توان به بادگیرها اشاره کرد که بر روی سقف ساختمان ها قرار می گرفت تا فضای داخلی و زیرین خود را که معمولا زیرزمین برای نگهداری مواد غذایی بود خنک نگه دارد. در آب انبارها نیز وظیفه خنک نگه داشتن آب را داشته اند. چوب هایی که به صورت عمودی در بادگیر کارها شده محلی برای نشستن پرندگان است تا همراه با نسیم خنکی که وارد می شود صدای دلنشین پرندگان هم طنین انداز شود. بی دلیل نیست که می گوییم معماری ایرانی خلاقانه و شاهکار است.

• صفه و سکو

صفه و سکو برای ایجاد اختلاف بین دو بخشی که نسبت به یکدیگر درجه اهمیت متفاوتی دارند در معماری ایرانی استفاده می شوند. بر این اساس بناها و قسمت هایی که روی سکو یا صفه باشند شکوه و عظمت بیشتری دارند. همچنین صفه و سکو از آسیب های طبیعی هم جلوگیری می کنند. ویو و دید مستقیم نسبت به محیط هم از طریق بناهای روی صفه یا سکو امکان پذیر است.

• چهار طاقی

چهار طاقی در معماری ایرانی فلسفه و کاربرد مذهبی دارند که اولین بار پارتی ها اختراع کردند و ساسانیان به شکلی رایج استفاده کردند. رباط سفید اولین بنای ساخته شده با معماری ایرانی است که چهار طاقی دارد.

• گنبد خانه

از المان های معماری ایرانی است. بزرگترین قسمت سرپوشیده و یکپارچه در مساجد که در انتهای محور قبله است که با همین هدف مشخص شدن قبله ساخته می شود. در معماری ایرانی، گنبد خانه براساس فرمی که دارند نماد قرار می گیرند به عنوان مثال گنبد خانه های مربعی شکل نماد زمین و دایره ای شکل نماد آسمان هستند.

• شبستان ها

شبستان ها در معماری ایرانی از زمان قبل اسلام تا به الان رواج دارد و هنگامی که چهار طاقی ها در کنار یکدیگر قرار بگیرند شبستان ها ساخته می شوند. شبستان ها ورود و خروج همه طرفه دارند و محدود به یک ناحیه خاص نیست و وابسته به حیاط هم نمی باشد.

• چهار سوق

چارسو در معماری ایرانی که صحیح آن چهارسوق است به محل تقاطع دو راسته اصلی بازار گفته می شود که فضایی چهار طرفه ایجاد می کند و بسیار ارزشمند است. از طرفی ساخت چهار سوق موجب مرکز گرایی هم می شود.

• جامخانه

جامخانه در معماری ایرانی به پنجره هایی می گویند که روی سقف های گنبدی ساخته می شدند و عموما سفالی و کروی شکل بودند. روی این جامخانه ها حفراتی ایجاد می کردند و روی آنها یک جام شیشه قرار می گرفت. جام های مختلف بتونه کاری می شد تا به تناسب فصل و درجه حرارت قابل برداشتن و اضافه شدن باشند. نمونه رایج جامخانه در معماری ایرانی، حمام ها هستند ضمن اینکه از بیرون سبب نورگیری می شوند اما دید مستقیم را کور می کنند و حریم شخصی همچنان پابرجاست.

• حیاط مرکزی یا میانسرا

حیاط مرکزی در معماری ایرانی نقش مرکزی، محوری و قلب ساختمان را داشته موردی که امروزه به دلیل تراکم ساختمان سازی و افزایش جمعیت رو به فراموشی است. حیاط مرکزی به همراه ایوان های اطراف آن ویژگی بی نظیر و مثال زدنی در معماری ایرانی است. البته در برخی نمونه ها هم حیاط به گونه ای ساخته شده که نقش مرکزی ندارد اما به هر حال مرتبط کننده بخش های مختلف و محل انجام اکثر فعالیت های روزمره است. حیاط در معماری ایرانی در نقش های حریم تملک، یکپارچه کردن فضاهای مختلف و مرتبط ساختن آنها، ساخت محیط سرسبز، ساماندهی بخش های گوناگون، محیطی آرامش بخش به همراه عنصر آب و سازه های آبی و ایجاد فضایی برای جریان نسیم خنک بوده است.

• چلیپا

قبل از هر چیز باید گفت که چلیپا در معماری ایرانی هیچ ارتباطی به صلیب مقدس مسیحیان ندارد و سابقه آن به چندین هزار سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد. قدمت چلیپا در معماری ایران به عهد نوسنگی باز می گردد که در بناهای مختلف در بخش هایی مثل تزیینات و ته رنگ بناها دیده می شود. چلیپا در معماری ایرانی در گره های هندسی، گل اندازهای آجری و نقوش رایج گچ بری مثل اسلیمی و گیاهی و در ته رنگ بناهایی مثل آتشکده، مساجد، مدارس، باغ ها و خانه ها دیده می شود.

• جلوخان

از دیگر المان های معماری ایرانی، جلوخان است که به پیش خان هم شهرت دارد فضای واسطه و میانجی بین بخش حریم خصوصی بیرون و درون ساختمان و مرتبط کننده بخش درب جلویی ورودی بناهاست که از چندین طرف هم محصور باشد. جلوخان اولین قسمت ورودی بناها در معماری ایرانی محسوب می شود که هم تعیین کننده حریم بناست و هم قسمتی را برای مکث، تجمع کردن و درک بهتر ساختمان و اصول سلسله مراتبی آن ایجاد می سازد. جلوخان در خانه ها، مساجد، کاروانسراها و حمام ها بیشتر از هر جای دیگری استفاده می شده است.

• یزدی بندی

یزدی بندی یکی از انواع کاربندی در معماری ایرانی است که به شکل پوشش بر روی زیرکار خود استفاده می شود. یزدی بندی را در سردر ورودی بناهای تاریخی زیاد می بیبینم که جنبه تزیینی دارند. از طرفی نمای داخلی سقف مساجد، مدارس و بازارها هم مزین به یزدی بندی بودند و یکی از بهترین و زیباترین نمودهای اصول معماری ایرانی است.

• پنجره های ارسی

پنجره های ارسی از دیگر عناصر معماری ایرانی هستند که به شکل افقی یا عمودی باز و بسته می شوند و بر روی لولا نیستند. پنجره های ارسی در محفظه ای خاص قرار می گیرند و در کوشک ها، شاه نشین ها، پیشخوان و رواق ساختمان های سردسیر زیاد استفاده می شد. پنجره های ارسی دو بخش متحرک و ثابت دارند. سطح مشبک ارسی ها برای نورگیری مناسب، تماشای بیرون از سمت داخل، جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید و حفظ حریم خصوصی کاربرد داشته است.

• گوشواره

از جمله فضاهای معماری ایرانی و یکی از المان های مهم آن گوشواره ها هستند که بخش مربعی و چهارگوش بنا به کمک آنها به هشت ضلعی و گنبدی تبدیل می شد. گوشواره ها همان قسمت جلو آمده کنج داخلی ساختمان ها محسوب می شود که در دو طرف شاه نشین اتاق های گوشواه را می بینیم. نقش گوشواره به عنوان یکی از المان های معماری ایرانی، پذیرایی از جمعیت اضافه مهمانان است و یا نوازندگان در این فضاها قرار می گرفتند تا از فضای اتاق خانم ها مجزا باشند.

• آستانه

از دیگر عناصر معماری ایرانی آستانه است که مرز بین فضای درونی و بیرونی را مشخص می کرده و به شکل برآمدگی کوچکی در انتهای چارچوب درب های ورودی کار می شد.

• سردر ورودی

سردر ورودی هم یکی دیگر از المان های معماری ایرانی است که به شکل هلال تزیینی جلوه بخش بناها محسوب می گردید. البته برای جلوگیری از ورود مستقیم بارش های جوی و تابش مستقیم نور خورشید هم به کار می رفته است. در برخی بناها سردر ورودی را با کاشی های مخصوص که مزین به آیات و عبارت مذهبی بوده کاشی کاری می کردند.

• پیش طاق

از دیگر عناصر معماری ایرانی، پیش طاق ها هستند که برای مشخص کردن ورودی مساجد، مدارس، قبرستان ها، کاروانسراها و اماکن زیارتی به کار می رفته است. پیش طاق ها مرتفع ترین بخش هر ساختمان بوده اند که هم برای مشخص کردن موقعیت و هم اهمیت ساختمان بوده است.

• دهلیز

به فاصله بین در و خانه که به شکل راهرو بوده دهلیز می گفتند. دهلیزها در معماری ایرانی بسته به اینکه خانه ها چقدر مساحت داشته اند با اندازه های متفاوتی هم ساخته می شدند. دهلیزها معمولا تزیینات زیادی هم داشته اند.

• هشتی یا کریاس

از المان های معماری ایرانی، هشتی یا کریاس است که همان آستانه ورودی هر ساختمان بوده و کاملا سرپوشیده است و بین کوچه و حیاط خانه ساخته می شد. در برخی خانه ها ابتدا درگاه و سپس حیاط و در برخی دیگر بعد از ورودی، ابتدا دهلیز و سپس هشتی و در نهایت حیاط خانه است. امروزه هم در برخی مواقع مثل سبک خانه های قدیمی ایرانی، هشتی اعضای خانه، مهمان ها و خدمه را هنگام ساخت خانه ویلایی به سبک ایرانی مجزا می سازند. هشتی ها با سکوهایی برای نشستن ساخته می شد و مزین کاری می شد و با سوراخ های سقف نورگیری مناسب ایجاد می نمودند.

• گودال باغچه یا باغ چال

یکی از شناخته شده ترین المان های معماری ایرانی ساخت باغچه پایینتر از حیاط و یک طبقه داخل زمین بوده است که هم مصالح ساخت و ساز تأمین می شده و هم به آب قنات دسترسی راحتتری داشتند. این شیوه ساخت و ساز در معماری ایرانی را در مناطق کویری مثل کاشان و نائین به وفور مشاهده می کنیم.

• حجره

حجره ها در معماری ایرانی یکی از عناصر معروفی است که اطراف حیاط مرکزی یا میانسرا ساخته می شدند و فرم مربعی، مستطیلی یا چند ضلعی داشتند. در خانه ها محلی برای اقامت ساکنین و مهمانان و حتی جلسات مهم و در کاروانسراها برای استراحت مسافرین و عزلت نشستن دراویش بوده است. حجره های دو طبقه هم برای ارتباط بین طبقات از راهرو ارتباطی خاص استفاده می کردند.

• تابستان نشین و زمستان نشین

از جمله المان های معماری ایرانی و بخش جدایی ناپذیر آن تابستان نشین ها در بخش جنوبی و زمستان نشین ها در بخش شمالی خانه هاست. تابستان نشین ها در معرض تابش مستقیم خورشید نیستند و خنک هستند و چون نیمه باز هستند تزیینات خاصی ندارند. زمستان نشین هم بخش گرم تر خانه ها بوده که آفتاب با زاویه مایل می تابیده است.

• شوادان

از دیگر عناصر معماری ایرانی می توان به شوادان اشاره کرد که با هدف ایجاد محیطی پر از آسایش و آرامش به شکل سرداب در زیر زمین می ساختند. این عنصر معماری در مناطق گرم و مرطوب به کار می رفته و بسته به ضخامت دیوار از مصالح عایق کننده هوا و حرارت استفاده می کردند.

ویژگی های معماری ایرانی

در مورد معماری ایرانی به بیان کامل خصوصیات، اصول، المان ها و عناصر مختلف پرداختیم. در کنار این موارد باید با ویژگی های معماری ایرانی هم آشنا باشید که به نوعی جمع بندی و تجمیع تمامی موارد گفته شده است:

• ورودی مشخص و حتی با مجزاسازی ورودی مهمانان از ساکنین اصلی
•  تقسیم بندی دهانه ها
• مشخص کردن بخش ورودی، میانی و داخلی خانه ها
• حفظ حریم خصوصی و دید از سمت بیرون
• تزیینات مختلف به شکل مقرنس کاری، یزدی بندی و غیره
• استفاده از متریال های بومی و محلی
• استفاده از ویژگی های اقلیمی و محیط زیستی هر منطقه هنگام طراحی و ساخت بنا
• استفاده از نقوش و طرح های اصیل ایرانی
• نورگیری عالی برای دلباز شدن فضاها
• بکارگیری سازه های مخصوص خنک سازی هوا و آب

جمع بندی مطالب

در طراحی ویلا ایرانی که امروزه به دلیل حس نوستالژیک و بازگشت به عقب دوباره رواج پیدا کرده سعی بر این است تا براساس بافت منطقه و سلیقه و خواسته های کارفرما کلیه اصول، المان ها و عناصری که در این مطلب اشاره شدند تا حد امکان رعایت شوند. سبک ایرانی جدای از زیبایی و اصالتی که دارد حس آرامش و اطمینان خاطر به ذهن ها متبادر می کند و زندگی در ساختمان هایی که به سبک ایرانی ساخته شده اند بسیار لذت بخش و روح افزاست. شما می توانید برای دریافت مشاوره رایگان در خصوص طراحی پلان ویلا به سبک ایرانی به شکل تلفنی و حضوری با ما ارتباط بگیرید.