سرویس بهداشتی و حمام یکی از قسمت هایی از دکوراسیون و طراحی داخلی است که در گذشته کمتر به آن پرداخته می شد. شاید دلایل این رویکرد در معرض دید مستقیم نبودن سرویس بهداشتی و حمام و نوع کاربرد آن برای ساکنین بود. اما امروزه که اصول بهداشتی و پاکیزگی چندین پله ترقی پیدا کرده اند و بیش از پیش اهمیت آن ثابت شده، طراحی داخلی سرویس بهداشتی هم به اندازه سایر نقاط اهمیت پیدا کرده و اصول و استاندارد و نکات خاص برای آن تعریف کرده اند.
سرویس بهداشتی و حمام یکی از قسمت هایی از دکوراسیون و طراحی داخلی است که در گذشته کمتر به آن پرداخته می شد. شاید دلایل این رویکرد در معرض دید مستقیم نبودن سرویس بهداشتی و حمام و نوع کاربرد آن برای ساکنین بود. اما امروزه که اصول بهداشتی و پاکیزگی چندین پله ترقی پیدا کرده اند و بیش از پیش اهمیت آن ثابت شده، طراحی داخلی سرویس بهداشتی هم به اندازه سایر نقاط اهمیت پیدا کرده و اصول و استاندارد و نکات خاص برای آن تعریف کرده اند. در این قسمت قصد داریم در رابطه با یکی دیگر از خدمات گروه آد در حیطه طراحی داخلی صحبت کنیم و به اصول و نکات در ابتدای مطلب بپردازیم. سپس سبک های مختلف طراحی آن را بررسی کنیم. دقت داشته باشید که صرفا اطلاع داشتن از این موارد کافی نیست و باید با شرکت های حرفه ای در این زمینه همکاری داشته باشید.
اولین مرحله طراحی فضای داخلی این است که در خصوص اصول طراحی داخلی سرویس بهداشتی اطلاعات کسب کنید و از شرکت طرف قرارداد خود بخواهید این موارد را رعایت کنند. این اصول و استانداردها طبق ضوابط سازمان نظام مهندسی تعیین شده اند و بر استانداردهای بین المللی نیز منطبق هستند. در ادامه این اصول و استانداردها را بررسی می کنیم:
در طراحی سرویس بهداشتی برای اماکن عمومی، آپارتمان ها، ساختمان های کوچک و بزرگ ویلایی و غیره، ابعاد و متراژ باید طوری انتخاب شود که همه افراد بتوانند به راحتی راه بروند، بنشینند و بایستند. به همین دلیل در یک آپارتمان کوچک توصیه شده سرویس بهداشتی از 3.5 در 4 متر مربع کمتر نباشد و برای خانه های بزرگ از 4 در 9 متر مربع کمتر باشد. باید در نظر داشته باشید که اگر درب سرویس بهداشتی به سمت داخل باز می شود ابعاد در نظر گرفته شده تقریبا به میزان 30 سانتیمتر باید بیشتر در نظر گرفته شوند. همچنین اگر به جای دوش قصد نصب وان داشته باشید تقریبا 215 در 155 سانتیمتر به ابعاد کلی اضافه می شود.
به طور معمول توصیه می شود که هنگام طراحی داخلی سرویس بهداشتی منزل ابعاد درب 203 سانتیمتر در 85 سانتیمتر باشد با این حال بسته به متراژ کلی ساختمان بین 61 تا 85 سانتیمتر قابل تغییر است. اگر قصد داشته باشید راحتی عبور و مرور افراد با ویلچر هم در نظر بگیرید، پس عرض درب را 91 سانتیمتر باید در نظر گرفت. درب ها نیز باید تا ارتفاع 20 سانتیمتر عایق کاری شوند
برای طراحی داخلی سرویس های بهداشتی برای قسمت تهویه دو اصل کلی را باید در نظر گرفت. محل، ابعاد و توان سیستم تهویه باید به گونه ای باشد که در طی 1 ساعت بتواند کل هوا را تهویه کند. اما اگر فضا و محل سرویس بهداشتی به گونه ای است که می خواهید برای آن پنجره نصب کنید در این صورت اندازه آن را می توان معادل 15% از کل مساحت دیوار در نظر گرفت.
اگر به نمونه های مختلف طراحی فضای داخلی سرویس بهداشتی نگاه انداخته باشید زمانی طراحی فضای داخلی را می توان حرفه ای در نظر گرفت که علاوه بر قسمت های گفته شده، ابعاد و محل قرارگیری وسایل داخل آن هم مهندسی شده باشند. بنابراین در طراحی سنگ توالت باید در قسمتی قرار بگیرد که هم مستقیما به سمت بیرون دید نداشته باشد و هم اینکه از جلو 60 سانتیمتر و از طرفین 30 سانتیمتر فضای آزاد داشته باشد. جای دستمال هم باید در ارتفاع 65 سانتیمتری کنار توالت باشد.
ارتفاع نصب سینک روشویی در طرح های داخلی سرویس بهداشتی باید در نظر گرفته شود. بر همین اساس ارتفاع استاندارد که همه اعضای خانواده بتوانند استفاده کنند 80 سانتیمتر است ضمن اینکه باید 30 سانتیمتر هم از طرفین باز باشد. سینک روشویی ابعاد استاندارد و قطعی ندارد چون باید براساس متراژ توالت و سرویس بهداشتی سنجیده شود. معمولا برای یک سرویس بهداشتی با متراژ متوسط (در بالا ابعاد حداقلی برای متراژ کوچک و بزرگ را توضیح دادیم)، 40 تا 60 سانتیمتر طول و 40 تا 55 سانتیمتر عمق است.
اگر به دنبال بهترین طراحی سرویس بهداشتی هستید پس باید به استانداردهای مربوط به نصب دوش و شیر آب هم اهمیت داد. در پلان های طراحی، ارتفاع دوش ها حدود 180 تا 200 سانتیمتر (بسته به کوتاهی و بلندی قد اعضای خانواده، حدودا 15 سانتیمتر بالاتر از بلندترین قد فرد خانواده) است. شیرآلات هم باید در ارتفاع 90 تا 100 سانتیمتر باشند. شیرآلات روشویی هم باید 10 سانتیمتر بالاتر از لبه سینک باشند. اگر توالت فرنگی دارید، شیرآلات باید در ارتفاع 55 سانتیمتری و برای توالت ایرانی در ارتفاع 30 تا 40 سانتیمتری باشند. اگر داخل حمام از وان استفاده می کنید، شیرآلات باید حداکثر تا 15 سانتیمتر بالاتر از لبه وان باشند.
طبق اصول و استاندارد طراحی داخلی سرویس بهداشتی، عایق کاری یکی از مهمترین و البته جزو اولین مراحل طراحی است. با توجه به اینکه محیط سرویس بهداشتی همیشه مرطوب است بنابراین عایق کاری رطوبتی برای جلوگیری از آسیب رساندن به سایر بخش ها الزامیست. به همین دلیل طبق استانداردهای طراحی سرویس بهداشتی چه در فضای عمومی و چه در فضای داخلی منزل و ویلا، دیوارها باید تا ارتفاع 60 سانتیمتر از کف عایق کاری شوند. از کف تا لبه درب و اطراف لوله فاضلاب هم باید عایق کاری شود. همچنین محلی که در طراحی برای قرارگیری سرویس بهداشتی در نظر گرفته می شود باید کمی بالاتر از قسمت های دیگر ساختمان باشد اما نه به اندازه ای که عبور ویلچر را با مشکل روبرو کند.
در طراحی سرویس بهداشتی، شلف ها که برای نگهداری شامپو، صابون و وسایل اصلاح استفاده می شوند از جمله وسایل ضروری محسوب می شوند. بسته به اینکه شما از دوش برای استحمام استفاده می کنید یا از وان محل نصب شلف در طراحی متفاوت خواهد بود. در صورتی که وان داشته باشید باید شلف 30 سانتیمتر بالاتر از لبه وان باشد اما اگر از دوش استفاده می کنید باید شلف در ارتفاع 120 سانتیمتری از کف باشد.
طبق اصول طراحی داخلی سرویس بهداشتی اگر متراژ زیادی دارید می توانید از آینه قدی استفاده کنید که محل نصب آن محدودیت و قوانین خاصی ندارد. اما برای نصب آینه دیواری در بالای سینک روشویی یا دیوار روبروی دوش باید ارتفاع 150 سانتیمتری از کف را در نظر داشته باشید. اگر درب سرویس بهداشتی آینه ای است باز هم در این خصوص محدودیت و قانون خاصی وجود ندارد.
یکی از تزیینات داخلی ساختمان های ویلایی، وجود میز و نیمکت مخصوص است که در قدیم در قسمت سربینه یا رختکن قرار می دادند. امروزه فرم کلی این قسمت عوض شده اما با قرار دادن نیمکت مخصوص به استفاده کاربردی و مفید این فضا اعتقاد دارند. اگر شما هم تمایل دارید در طراحی داخلی سرویس بهداشتی، نیمکت داشته باشید ارتفاع 44 سانتیمتر با روکش ضد نم و رطوبت مناسبترین گزینه است.
براساس استانداردهای طراحی داخلی سرویس بهداشتی، خشک کن های حوله و لباس که عموما به صورت شوفاژ دیواری نصب می شوند باید از کف، 120 سانتیمتر فاصله داشته باشند. این مورد باید در مرحله طراحی و تهیه نقشه تأسیسات در نظر گرفته شود.
یکی از اصول بسیار مهم در زمینه طراحی داخلی سرویس بهداشتی، تفکیک سازی فضاهای مختلف است. به عبارت دیگر نباید طراحی سرویس بهداشتی و حمام به گونه ای باشد که بین قسمت های مختلف، در صورت امکان و متراژ مناسب، هیچ بخش بندی وجود نداشته باشد. مثلا بین توالت و دوش حمام یا وان باید از یک پارتیشن، عموما از نوع شیشه ای فاصله بیندازید.
علاوه بر تمامی موارد گفته شده، طراحی داخلی سرویس بهداشتی باید به گونه ای باشد که به محض باز شدن درب به فرد داخل آن برخورد نکند. همچنین محل نصب روشویی نباید در مسیر رفت و آمد قرار بگیرد. در صورت امکان سرویس بهداشتی باید در جایی باشد که از یک سمت به بیرون راه داشته باشد. بهترین محل طراحی سرویس بهداشتی در سمت غرب خانه است تا امکان نصب لوله هواکش فاضلاب برای انتقال بو به سمت بیرون بدون تداخل با هوای انتقال یافته توسط کولر آبی وجود داشته باشد. اگر قرار است طراحی سرویس بهداشتی برای یک فضای آپارتمانی انجام شود، پارکینگ، لابی و زیرزمین هم باید سرویس بهداشتی داشته باشند.
بنابراین همانطور که مشاهده کردید اصول و استانداردهای طراحی داخلی سرویس بهداشتی نه تنها به زیباتر شدن حداکثری فضا بلکه به کاربردی تر ساختن آن هم کمک زیادی می کنند.
به عنوان یک شرکت طراحی داخلی که سال ها در این زمینه برای فضاهای گوناگون فعالیت داشته بر خود لازم می بینیم که بعد از بررسی اصول و استانداردها، نکات طراحی سرویس بهداشتی را نیز بررسی کنیم. این نکات به کاربردی تر ساختن هر چه بیشتر آن و میزان رضایت ساکنین کمک زیادی خواهد کرد.
• میزان فضای خالی (فضای منفی یا Negative Space) در سرویس بهداشتی و حمام باید به اندازه ای باشد که هم تجهیزات و وسایل مختلف به شکل متراکم قرار نگیرند و هم اینکه اگر متراژ کمی دارید خیلی دلگیر به نظر نرسد.
• یکی از روش های طراحی داخلی سرویس بهداشتی این است که شیرآلات و دوش به عنوان نقطه کانونی باشند. مزیت این کار این است که چیدمان سایر وسایل راحتتر است و نیاز به هزینه های اضافی در آینده بابت بازسازی نخواهد بود با این حال گزینه های طراحی چندان جذابی هم نخواهید داشت. در طراحی داخلی دستشویی بسته به سبک معماری، سینک و دستگیره درب هم نقطه کانونی خوبی هستند. با این حال بهترین نقاط کانونی، وان حمام در مدل های جدید یا سینک روشویی و آینه و کابینت دستشویی هستند.
• در طراحی داخلی سرویس بهداشتی میزان نورگیری طبیعی هم اهمیت زیادی دارد چرا که به دلبازتر شدن فضای داخلی و هم به زیباتر به نظر رسیدن رنگ کاشی و سرامیک کمک زیادی می کند. حتی توصیه می کنند برای استفاده از پارتیشن جهت تفکیک بندی فضاهای داخلی سرویس بهداشتی، از پارتیشن های شیشه ای استفاده کنید تا مانع از عبور نور از یک بخش به بخش های دیگر نباشد.
• اگر سرویس بهداشتی افراد بزرگسال از کودکان مجزاست بنابراین می توانید برای طراحی داخلی سرویس بهداشتی بزرگسالان از المان های تزیینی مختلف هم کمک بگیرید. اما اگر کل خانواده اعم از کودکان هم از سرویس بهداشتی استفاده خواهند کرد باید از مرحله انتخاب رنگ تا المان هایی که به ایمنی حداکثری کمک می کنند دقت داشته باشید.
• اگر تمایل به استفاده از وان دارید بهتر است در مرحله طراحی مدل های بیضوی و یا مستطیلی را در نظر بگیرید چرا که در این صورت نقاط کور حمام و سرویس بهداشتی مثل گوشه ها نیز استفاده خواهند شد. بنابراین طراحی این فضا با حداقل فضای مرده انجام خواهد شد.
• در طراحی داخلی سرویس بهداشتی استفاده از فضاهایی که برای نگهداری وسایل مختلف هستند مثل رک های لباس بهتر است در یک فضای مجزا، جایی که از رطوبت اصلی و پاشش آب به اندازه کافی دور هستند طراحی شوند یا اینکه در یک فضای بسته نگهداری کنید. کابینت مخصوص دارو نیز باید در طراحی ها قرار بگیرند که به شکل توکار، پشت آینه قرار می گیرند.
• قرارگیری وسایل مختلف، شیوه چیدمان و رعایت نکات و اصول گوناگونی که نام برده باشند باید بعد از طراحی کلی فضا انجام شود. در ضمن نکات و ایده های کارفرما نیز اهمیت دارد تا طرح نهایی مورد رضایت باشد. امکانات ویلاهای لوکس و لاکچری از جمله در بخش حمام و سرویس بهداشتی هم لازم الاجرا هستند.
• اگر تمایل ندارید لوازم بهداشتی حمام و سرویس بهداشتی چندان مشخص نباشند بهتر است طراحی کلی فضا به گونه ای باشد که در فضاهای توکار و مخفی گذاشته شوند. سپس با انتخاب کاشی و سرامیک با رنگ مناسب آنها را از دید مستقیم مخفی کنید.
در طراحی ویلا سنتی، یکی از بخش های بسیار مهمی که از همان ابتدای طراحی و معماری ایرانی به آن توجه می شده، سرویس بهداشتی است. به همین دلیل بسیاری از اصول طراحی داخلی سرویس بهداشتی ایرانی منطبق و کاملا مشابه با اصول و نکاتی است که تا اینجا توضیح داده ایم.
به طور کلی برای طراحی سرویس بهداشتی هایی که معماری ایرانی دارند و توالت ایرانی در آنها به کار می رود یکسری اصول و ضوابط ثابت هستند که در ادامه به شکل موردی بررسی می کنیم:
• حداقل ابعاد سرویس بهداشتی ایرانی باید 110 در 120 سانتیمتر و اندازه کاملا مناسب و ایدهآل باید 110 در 155 سانتیمتر باشد. براساس بند 4-5-6-2-1 در مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، نباید اندازه ضلع کوچکتر سرویس بهداشتی ایرانی کمتر از 1.1 متر باشد. از طرفی در بند دیگر اشاره شده که ارتفاع این قسمت نباید از 2.1 متر کمتر باشد.
• فاصله درب تا سرویس بهداشتی نباید به گونه ای باشد که از روی کاسه توالت عبور کند یا به عبارتی به فرد برخورد داشته باشد.
• قرارگیری سیستم تهویه الزامی است به نحوی که بسته به متراژ نهایتا بعد از 1 ساعت، بو و رطوبت محیط را به طور کامل خارج کند
• طراحی سرویس بهداشتی ایرانی در غرب باید باشد چون بو به سمت بیرون هدایت شود و توسط کولر دوباره به داخل ساختمان نیاید
• اگر قصد طراحی و ساخت سرویس بهداشتی ایرانی در فضاهای آپارتمانی را دارید، پارکینگ، زیر زمین یا لابی نیز باید حتما سرویس بهداشتی داشته باشند
• در طراحی سرویس بهداشتی ایرانی یکی از مهمترین قسمت ها، سنگ توالت ایرانی است. برای کف سازی باید از ماسه نرم استفاده کرد تا کاسه توالت نشکند. از طرفی عایق کاری زیر آن اجباری است. سطح سنگ توالت ایرانی باید با سطح تمام شده کاشی کاری کف در یک راستا باشد. طراحی داخلی سرویس بهداشتی ایرانی نباید به گونه ای باشد که محور طولی آن دقیقا همراستا با جهت قبله قرار بگیرد. اطراف توالت ایرانی باید 30 سانتیمتر از اطراف فاصله داشته باشد.
• در نصب شلف دیواری و قفسه های نگهداری و حوله و لباس خشک کن در حمام و سرویس بهداشتی ایرانی توضیحات ارائه شده را حتما مطالعه کنید.
• در طراحی سرویس بهداشتی ایرانی حتما و الزاما نصب پنجره حتی در سایز کوچک الزامیست. وجود پنجره در ورود نور طبیعی و تهویه هر چه سریعتر و بهتر فضا و دفع رطوبت با هیچ چیز دیگری قابل قیاس نیست.
• در سرویس بهداشتی ایرانی اگر به دنبال مدل های قدیمی و اصیل باشید برای جدا کردن بخش دستشویی و حمام باید از دیوارکشی کمک بگیرید اما اگر به دنبال جدیدترین نمونه های طراحی داخلی سرویس بهداشتی ایرانی باشید می توانید از پارتیشن شیشه ای هم استفاده کنید
یکی دیگر از انواع سبک های معماری، سبک مدرن است که تا حد زیادی با آن آشنایی دارید و می دانید که یکی از بهترین سبک های طراحی داخلی برای فضاهای کوچک است. در واقع اگر فضای جمع و جور، دلباز، کاربردی و بدون تزیینات می خواهید سرویس بهداشتی مدرن را انتخاب کنید. در ادامه به اصول و نکاتی از طراحی داخلی سرویس بهداشتی مدرن اشاره می کنیم که مخصوص این سبک هستند:
• با توجه به اینکه سرویس بهداشتی مدرن صرفا برای طراحی مدرن ویلا توصیه می شود، پلان طراحی باید باز باشد یعنی از بخش های جدا کننده و دیواربندی استفاده نشده باشد. البته این به معنای عدم استفاده از پارتیشن های شیشه ای نیست بلکه منظور دیوارکشی هایی است که به طور کلی یک فضا را جدا می کنند.
• اگر فضای کوچکی دارید و از سبک مدرن استفاده می کنید حتما به این موضوع توجه داشته باشید که فاصله وسایل از یکدیگر در حد استاندارد باشند تا در مرحله تزیین دکوراسیون بتوانید با رنگ های شاد و روشن محیط را دلبازتر نشان دهید.
• در طراحی داخلی سرویس بهداشتی مدرن باید نحوه طراحی و جایابی وسایل و المان های مختلف نیز با دید مدرن باشند به عنوان مثال به جای توالت فرنگی زمینی از نوع وال هنگ یا دیواری استفاده نمایید، دوش و لوله ها به شکل توکار نصب شوند، روشویی ها بدون پایه و استوانه ای باشند، آینه ها بدون قاب و در بالای روشویی به گونه ای که نور مناسب دریافت کنند قرار بگیرند.
• در طراحی مدرن سرویس بهداشتی تا حد امکان وسایل دکوری و اکسسوری را حذف کرده و فضایی برای آنها در نظر نگیرید.
• همانطور که در لاکچری ترین خانه های جهان هم مشاهده کردید، در ویلاهای مدرن یکی از ویژگی های حمام و سرویس بهداشتی وجود دو سینک روشویی است که به شکل قرینه یا با فاصله 80 سانتیمتری از هم نصب می شوند.
• در طراحی داخلی سرویس بهداشتی مدرن در نظر گرفتن سیستم گرمایش از کف اهمیت زیادی دارد. با این کار در سرمای زمستان یا صبح زود نگران سرد بودن کف سرویس بهداشتی نخواهید بود.
• یکی از المان های بسیار جالب و البته عجیب سرویس بهداشتی های مدرن وجود تلویزیون است. در کشورهای خارجی در منزل اکثر سیاستمداران و کسانی که اخبار را پیوسته دنبال می کنند، یک تلویزیون توکار در داخل دیوار یا به شکل پیوسته با ساختار آینه در داخل آن طراحی می شود.
• طراحی سرویس بهداشتی مدرن بدون در نظر گرفتن فضای مناسب برای قرارگیری گل و گیاهان ناقص خواهد بود. بنابراین باید قسمتی را در کنار وان، دوش و سینک روشویی برای گلدان و گل ها قرار دهید.
در طراحی ویلای کلاسیک و ویژگی های آن توضیح دادیم که یکی از ویژگی های اصلی این سبک از معماری وجود تزیینات و الگوهای مختلف با هدف بازگشت هر چه بهتر به سمت گذشته است. در این سبک تلاش می شود تا المان های تزیینی و دکوری هر چه بیشتر استفاده شود به همین دلیل به فضای زیادی هم نیاز دارید. برای طراحی داخلی سرویس بهداشتی کلاسیک هم باید علاوه بر نزدیک شدن به اصول مهم سبک کلاسیک، به ویژگی های اصلی آن هم دقت داشت که عبارتند از:
• سرویس های بهداشتی کلاسیک با رعایت تقارن طراحی می شوند. به عبارت دیگر چون این فضاها متراژ زیادی دارند از هر المان به شکل جفت و قرینه استفاده می کنند مثل وجود دو سینک روشویی، دو میز برای نشستن، دوش و وان حمام، پنجره های متقارن در دو سمت دیوار و غیره.
• تناسب در سبک کلاسیک اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال طراحی سرویس بهداشتی کلاسیک نباید به گونه ای باشد که در یک سمت از وان و روشویی و سینک و در یک سمت هم میز و گلدان و آینه قدی باشد چون از لحاظ حجمی، وزنی و بصری تناسب وجود ندارد.
• قرار گرفتن مبلمان مخصوص در طراحی داخلی سرویس بهداشتی کلاسیک بسیار مهم است که معمولا این فضا کمی مجزای از فضای اصلی حمام طراحی می شود.
• در سبک کلاسیک برخلاف سبک مدرن به جای قرار دادن گلدان و گل های مختلف، باید در طراحی این فضا محلی برای قرار دادن تابلو نقاشی، دکوری ها، عتیقه جات و وسایل مشابه آن در نظر گرفت.
• وجود کنسول با پایه های بلند از جنس چوب مرغوب و همچنین آینه های قدی بلند با قاب های طلایی الزامی است به همین دلیل در طراحی سرویس بهداشتی کلاسیک باید فضایی هم برای این نوع وسایل در نظر گرفت
• با توجه به اینکه شیرآلات و دوش که عموما وان استفاده می شود روکار هستند به فضای بیشتری برای طراحی نیاز است به همین دلیل توصیه می کنیم از این سبک برای فضاهای کوچک استفاده نکنید
• معمولا طراحی فضای سرویس بهداشتی کلاسیک به گونه ای است که با یک پنجره قدی بزرگ به سمت بیرون ویو مستقیم دارد. حتی در سرویس های بهداشتی که در فضای زیر شیروانی هم طراحی می شوند به همین منوال است. به عبارتی ویو مستقیم به بیرون در سرویس های بهداشتی کلاسیک به شکل دید یک طرفه از اصول مهم این سبک است.
ایده های طراحی ویلا برای سبک لوکس و لاکچری شباهت زیادی به سبک کلاسیک دارد چرا که هر دو طرفدار المان های تجملاتی، لوکس و لاکچری، گران قیمت و وسایل دکوری هستند. به همین دلیل به عقیده بسیاری از افرادی که مدل های تجملاتی و اعیانی را می پسندند، بهترین طراحی سرویس بهداشتی مربوط به مدل های طراحی داخلی سبک کلاسیک و لاکچری است. از ویژگی ها و اصولی که هنگام طراحی داخلی سرویس بهداشتی لوکس باید به آنها توجه داشت می توان به همان مواردی که در سبک کلاسیک اشاره کردیم بپردازیم اما نکاتی که در ادامه مطرح می شوند سبک خاص لوکس و لاکچری است:
• سرویس بهداشتی های لوکس و لاکچری عموما پنجره های بزرگ دارند که با ویو به سمت محیط بیرون هم از نور طبیعی و هم از فضای باز می توان لذت برد.
• استفاده از متریال های طبیعی مثل سنگ مرمر و موارد مشابه آن که استحکام، مرغوبیت و زیبایی بسیار زیادی دارند در سبک لوکس و لاکچری بسیار متداول است
• در طراحی سرویس بهداشتی لوکس فضایی هم برای قرار گرفتن سونای خشک و یا تر در نظر می گیرند. این بخش مجزای از بخش حمام و سرویس بهداشتی اما در یک فضا طراحی می گردد
• علاوه بر طراحی بخش های مختلف بر روی دیوار و سقف برای نورپردازی، بخش هایی هم برای نصب تجهیزات روشنایی با هدف تغییر مود و القای سبک زندگی لاکچری در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال به جای چراغ های توکار در سقف از لوستر استفاده می کنند.
• طراحی دیوار بین دو ردیف شیشه یکی از ویژگی های خاص سبک لاکچری است که نیازمند فضای زیادی برای این نوع طراحی خواهد بود.
• الهام گرفتن از طبیعت و استفاده از چنین المان هایی کمک می کند تا طراحی داخلی سرویس بهداشتی به سبک لوکس و لاکچری نزدیکتر شود بنابراین برخلاف تصور عموم، این سبک به دور از حفظ المان های طبیعی نیست
• طراحی با خطوط صاف و ساده و مستقیم یکی از استراتژی های جالب برای سرویس بهداشتی لاکچری است به همین دلیل سقف ها تزیینات خاصی ندارند اما به زیبایی هر چه تمامتر در کنار سایر الگوها طراحی می شوند
• در مواردی که امکان داشته باشد اسکای لایت برای سقف حمام های لوکس و لاکچری هم تعبیه می کنند تا کمبود نور طبیعی فضا جبران شود. این ویژگی مخصوصا برای سرویس بهداشتی هایی که در طبقه بالایی ویلا هستند یا امکان نصب پنجره قدی وجود ندارد فوق العاده کاربردی است
یکی از چالش های طراحی داخلی سرویس بهداشتی زمانی است که فضای کمی دارید و باید از این فضا حداکثر استفاده را ببرید و تا حد امکان بتوانید وسایل مختلف مدنظرتان را بچینید. سرویس بهداشتی های کوچک در آپارتمان ها یا خانه هایی که به دلیل تراکم بالای بافت شهری با متراژ کم ساخته شده اند باید طراحی حرفه ای داشته باشد در غیر این صورت با فضایی بی روح و دلگیر روبرو خواهید شد. بسیاری از افراد گلایه دارند که بخاطر کوچک بودن سرویس بهداشتی هیچ وسیله خاصی نمی توانند در آن قرار دهند و این مورد آنها را آزرده خاطر کرده است. در ادامه از تجربه خود استفاده کرده ایم تا نکات و اصول بسیار مهمی که اکثرا در طراحی داخلی سرویس بهداشتی کوچک به آن توجهی نمی شود را بررسی کنیم:
• برای طراحی داخلی سرویس بهداشتی کوچک و نقلی، حتما جایی برای آینه های دیواری در نظر بگیرید چون در کنار نورگیری طبیعی یا نورپردازی حرفه ای به راحتی فضای شما را بزرگتر نشان خواهد داد
• طراحی قسمت های مخصوص نصب باکس و شلف دیواری که برای ذخیره کردن وسایل مختلف، حوله و لباس استفاده می شوند ضروری است چون به اندازه کافی فضا برای طراحی قسمت مجزا وجود ندارد
• طراحی سرویس بهداشتی کوچک باید به گونه ای باشد که حتی به فضای زیر روشویی بدون پایه هم توجه شده باشد. برای این فضا می توان باکس توکار طراحی کرد تا وسایل مخصوص سرویس بهداشتی و تمیزکاری را درون آن قرار دهید
• اگر امکان طراحی پنجره یا سقف اسکای لایت وجود داشته باشد بهترین گزینه برای سرویس بهداشتی کوچک هستند در غیر این صورت طوری باید طراحی صورت گیرد که امکان نصب تجهیزات روشنایی مختلف برای بزرگ نشان دادن فضا وجود داشته باشد
• از طراح داخلی خود بخواهید فضایی به شکل مخفی برای قرار دادن کابینت یا میز کنسول تعبیه کند تا شما هم بتوانید علی رغم داشتن فضای کم از این وسایل کاربردی هم استفاده کنید
• طراحی داخلی سرویس بهداشتی کوچک باید به گونه ای باشد که فضای مرکزی آن از هر سمت تا 38 سانتیمتر فضای خالی داشته باشد و درب آن به سمت بیرون باز شود. توالت نیز باید در فضایی که 76 سانتیمتر عرض دارد نصب گردد
• فضایی که در طراحی سرویس بهداشتی کوچک طراحی می شود باید فضایی به اندازه 91 سانتیمتر ارتفاع روشویی و 45 سانتیمتر عرض، 65 سانتیمتر برای توالت ایرانی و فرنگی به همراه 30 سانتیمتر فضا از طرفین و 60 سانتیمتر فضا در جلو، پریزها در ارتفاع 91 سانتیمتری از کف و 15% کل فضا هم باید به پنجره یا سیستم تهویه عالی اختصاص داده شود.
• اگر امکان طراحی کابینت سرویس بهداشتی توکار وجود ندارد و قصد هم ندارید از شلف دیواری استفاده کنید می توان بالای وان حمام یا بر روی یکی از دیوارها، قسمتی کاذب به شکل پیشخوان برای قرار دادن وسایل طراحی کرد که شکل و شمایل مدرن و زیبایی هم دارد.
• محل قرارگیری دوش حمام را می توان در گوشه حمام یا فضاهای مرده طراحی کرد و سپس با یک پارتیشن شیشه ای از سایر فضاها جدا نمود
• اگر قصد دارید از وان استفاده کنید بنابراین بهترین فرم طراحی داخلی سرویس بهداشتی کوچک، مستطیلی شکل است که وان در انتهای آن قرار بگیرد و درب هم بر روی دیوار کوچکتر باشد. اما در غیر این صورت فرم مربعی بهترین فرم محسوب می شود.
برای طراحی سرویس بهداشتی داخل اتاق خواب ایده های زیادی وجود دارند که متأسفانه برخی از آنها با اصول فنگ شویی و جلوگیری از پخش انرژی منفی انطباق ندارند. بسیاری از صاحبان خانه ها و کارفرمایان از ما درخواست می کنند برای دسترسی راحتتر و داشتن حمام و دستشویی اختصاصی، سرویس بهداشتی را داخل اتاق خواب طراحی کنیم. نکات و اصول و روش هایی که ما هنگام طراحی پیاده سازی می کنیم عبارتند از:
• ساده ترین روش قرارگیری یک پارتیشن دیواری بین حمام و سرویس بهداشتی با فضای اتاق خواب است به نحوی که در طرفین آن قرار بگیرد و حالت قرینه داشته باشند.
• روش بعدی که برای سبک های کلاسیک استفاده می کنیم استفاده از چوب های ضخیم و مقاوم برای جدا سازی این دو بخش به شیوه نیمه باز است
• می توان برای طراحی سرویس بهداشتی داخل اتاق خواب یک راهرو ایجاد کرد که در انتهای سرویس بهداشتی و سپس حمام قرار گرفته باشد و با یک پنجره بزرگ به سمت بیرون ویو پیدا کند
• یکی از روش هایی که بسیاری از کارفرمایان پسندیده اند استفاده از پارتیشن شیشه ای شفاف ولی مشجر است که هم بین این دو فضا فاصله ایجاد می کند و هم حریم خصوصی حفظ می شود. ضمنا این نوع طراحی فاصله بین حمام و سرویس بهداشتی با فضای اتاق خواب را کمتر می کند تا دسترسی سریعتر و راحتتر باشد
• گاهی اوقات می توان از هدبوردها و شلف های دیواری بر آمده به عنوان فاصله بین اتاق خواب و حمام و سرویس بهداشتی استفاده کرد که به نوعی پلان کاملا باز شناخته می شود
• در مدل ها و سبک های آسیای شرقی برای طراحی داخلی سرویس بهداشتی داخل اتاق خواب از درب های چوبی شیشه ای مات کشویی به عنوان فاصله و جدا کننده این دو فضا استفاده می کنند.
• در ویلاهای لوکس و لاکچری مانع یا پارتیشن و بخش جدا کننده ای بین سرویس بهداشتی و اتاق خواب وجود ندارد و روبروی هم قرار گرفته اند. اگر حمام با وان باشد می توان این فاصله را نزدیکتر هم در نظر گرفت اما اگر دوش نصب خواهید کرد باید در فاصله دورتری قرار بگیرد
اصول طراحی سرویس بهداشتی عمومی با کلیه موارد گفته شده در ابتدای مطلب تناسب کامل دارد اما یکسری موارد، خاص این نوع سرویس های بهداشتی هستند. به عنوان مثال باید از نظر جنسیتی تفکیک وجود داشته باشد. برای افراد معلول سرویس بهداشتی مناسب در نظر گرفته شود به عنوان مثال از هر 4 توالت ایرانی، یک مدل فرنگی هم کار گذاشته شود که اگر مکان توریستی باشد این تعداد بیشتر خواهد بود. ضمنا قسمتی هم برای تعویض پوشک کودک در سرویس بهداشتی پارک و ترمینال ها باید در نظر گرفته شوند.
در طراحی سرویس بهداشتی عمومی، ابعاد حداقلی، 140 در 110 سانتیمتر برای مکان هایی که درب توالت به سمت داخل باز می شود و 100 در 100 سانتیمتر برای مکان هایی که درب توالت به سمت بیرون باز می شود. ارتفاع هر فضای سرویس بهداشتی هم 210 سانتیمتر است که عرض درب ها بین 80 تا 91 سانتیمتر با فاصله 5 سانتیمتری از کف است. سیستم تهویه هم باید به قدری قدرتمند و بزرگ باشد که در طی 10 دقیقه کل هوا را تهویه کند.
در تهیه نقشه و پلان طراحی داخلی سرویس بهداشتی عمومی باید به گونه ای عمل کرد که شیرآلات و کلید برق قرینه هم باشند چون در این صورت لوله کشی و تخلیه فاضلاب بسیار ساده تر خواهد شد و لوله کشی راحتتر خواهد بود. ابعاد سینک های روشویی هم باید حداقل 40 در 40 باشد و فاصله هر سینک هم 80 سانتیمتر باشد. همچنین بهتر است فضای قرارگیری سینک های روشویی مجزای از فضای توالت ها باشد.
طراحی داخلی سرویس بهداشتی داخل حیاط، داخل منزل به صورت مجزا یا داخل اتاق خواب و یا فضاهای عمومی مثل پارک ها و غیره اگر به شکل حرفه ای انجام شود فضایی کاربردی خواهید داشت. سرویس بهداشتی فضایی است که به دلیل اینکه کمتر در دید مستقیم قرار دارد و کاربرد آن را پیش پا افتاده در نظر می گیرند نسبت به طراحی آن حساسیت به خرج نمی دهند در صورتی که هر فضایی مخصوص تمیزی و سلامتی اگر بیشتر از سایر قسمت ها مهم باشد اهمیت کمتری ندارد.
بنابراین اگر به طراحی اصول و صحیح فضای داخلی سرویس بهداشتی اهمیت می دهید لازم است با شرکت های حرفه ای همکاری داشته باشید. اگر افتخار همکاری با دفتر معماری آد را به ما دادید هزینه های کلی بستگی به عوامل مختلفی مثل سبک معماری داخلی، نوع دیزاین، متراژ کلی فضا، محل طراحی مثل فضای باز یا فضای داخلی خانه به شکل مجزا یا داخل اتاق خواب، درخواست ها و کلیات طراحی خواهد داشت. برای اطلاع از جزئیات بیشتر و شیوه همکاری با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
شماره تماس تنها برای ارتباط با شماست و در سایت منتشر نخواهد شد
سوالات متداول
اگر در این مورد سوالی دارید...آخرین مقالات
از طراحی و چیدمان